Nakaz zasłaniania ust i nosa to nadużycie władzy
Zawiadomienie do prokuratury
15 sierpnia 2020 r. (aktualizacja 23 czerwca 2021 r.)
Powszechny obowiązek noszenia tzw. „maseczek”, a więc zasłaniania ust i nosa nie ma umocowania w ustawie. Abstrahując już nawet od samej wątpliwej konstytucyjności przepisu ustawy, upoważniającego Radę Ministrów do nakładania takich obowiązków na obywateli, rozporządzenie wydano z naruszeniem nawet tych wątpliwych przepisów.
Nie ulega wątpliwości, że nakaz zakrywania ust i nosa jest zabiegiem profilaktycznym. Tymczasem ustawa z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi, będąca podstawą wydania rozporządzenia, przewiduje w art. 46b pkt. 4 możliwość nałożenia przez Radę Ministrów obowiązku stosowania środków profilaktycznych jedynie na osoby chore lub podejrzewane o zachorowanie. Tym samym nałożenie takiego obowiązku na wszystkich jest ze strony Rady Ministrów nadużyciem władzy.
Najbardziej bulwersująca jest jednak reakcja resortu zdrowia na zwrócenie uwagi na powyższą okoliczność przez Rzecznika Praw Obywatelskich. W piśmie z dnia 25 maja 2020 r. skierowanym do Prezesa Rady Ministrów RPO dokładnie, merytorycznie opisał powyższe uchybienia. W odpowiedzi udzielonej przez Ministra Zdrowia w dniu 15 czerwca 2020 r. resort w żaden sposób nie próbuje nawet tłumaczyć, dlaczego w ocenie urzędników rozporządzenie miałoby być wydane prawidłowo, ani też nie zapowiada naprawienia tego stanu. Zamiast tego resort wręcz stwierdza, iż „Rząd podejmuje wszelkie środki ostrożności (w tym dotyczące stosowania środków ochrony indywidualnej), aby poprawić bezpieczeństwo zdrowotne w kraju oraz ograniczyć dalszą ekspansję epidemii”. Oznacza to, że Rada Ministrów nie zważa na ewentualne naruszenia prawa, byle tylko osiągnąć z góry założony cel. Jakkolwiek szczytny byłby to cel, w państwie prawa działanie według zasady „cel uświęca środki” nie może być akceptowane. Tym bardziej, gdy powoduje ujemne skutki dla obywateli w postaci nieuprawnionych represji.
Takie działanie wyczerpuje w ocenie Fundacji znamiona przestępstwa nadużycia uprawnień przez funkcjonariusza publicznego na szkodę interesu publicznego, tj. przestępstwa z art. 231 §1 kodeksu karnego w tzw. zamiarze ewentualnym (członkowie Rady Ministrów przewidując możliwość popełnienia przestępstwa godzą się na to). Co więcej, dnia 7 sierpnia 2020 r. Rada Ministrów wydała kolejne rozporządzenie z jeszcze bardziej restrykcyjnymi nakazami (wprowadzono tzw. strefy żółte i czerwone w niektórych powiatach).
Z powyższych względów Fundacja Kontroli Społecznej „Nomos” złożyła do Prokuratury Rejonowej Warszawa-Śródmieście zawiadomienie o popełnieniu przez członków Rady Ministrów przestępstwa nadużycia uprawnień na szkodę interesu publicznego w zamiarze co najmniej ewentualnym.
Zawiadomienie o przekroczeniu uprawnień przez Radę Ministrów
Zażalenie na bezczynność prokuratora
Prokuratura Rejonowa Warszawa-Śródmieście, rozpatrując sprawę pod sygnaturą akt PR 1 Ds 695.2020, odmówiła wszczęcia śledztwa w sprawie przekroczenia uprawnień przez Radę Ministrów. Jednocześnie prokurator nie doręczył Fundacji odpisu samego zawiadomienia, co oznacza, że nie uznał Fundacji za instytucję społeczną w rozumieniu art. 305 § 4 kpk, co uprawniałoby Fundację do złożenia zażalenia. W związku z tym Fundacja złoży zażalenie w oparciu o samo zawiadomienie o odmowie wszczęcia śledztwa.
Zawiadomienie o wydaniu postanowienia o odmowie wszczęcia śledztwa
Zażalenie na odmowę wszczęcia śledztwa
W reakcji na złożenie odwołania z wyraźnym powołaniem się na status Fundacji jako instytucji społecznej Fundacja otrzymała odpis postanowienia o odmowie wszczęcia śledztwa. Prokurator zgrupował do jednej sprawy szereg zawiadomień składanych przez obywateli w tej sprawie, a w konsekwencji nie pochylił się dokładnie nad stawianym przez Fundację zarzutem tzw. zamiaru ewentualnego. Fundacja uzupełniła uprzednio złożone odwołanie od postanowienia o stosowne uzasadnienie.
Postanowienie o odmowie wszczęcia śledztwa (4,7 MB)
Pismo - uzupełnienie zażalenia na odmowę wszczęcia śledztwa
Postanowienie Sądu utrzymujące w mocy odmowę wszczęcia śledztwa